- انسان شناسى
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106
- 107
- 108
- 109
- 110
- 111
- 112
- 113
- 114
- 115
- 116
- 117
- 118
- 119
- 120
- 121
- 122
- 123
- 124
- 125
- 126
- 127
- 128
- 129
- 130
- 131
- 132
- 133
- 134
- 135
- 136
- 137
- 138
- 139
- 140
- 141
- 142
- 143
- 144
- 145
- 146
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- 152
- 153
- 154
- 155
- 156
- 157
- 158
- 159
- 160
- 161
- 162
- 163
- 164
- 165
- 166
- 167
- 168
- 169
- 170
- 171
- 172
- 173
- 174
- 175
- 176
- 177
- 178
- 179
- 180
- 181
- 182
- 183
- 184
- همه صفحات
«إنّا هَدَيْناهُ السِّبِيلَ إمّا شاكِراً وَ إمّا كَفوراً[306]; براستى ما راه سعادت و هدايت را به انسان نشان داديم يا (به حسن اختيار) شكرگزار (ما) مى باشد و يا (به سوء اختيار) ناسپاسى مى كند.»
در نكته چهارم بيان شد كه «رشد ادراكى انسان در بعد نظرى و عملى در صورتى كه توأم با ايمان باشد به ظهور رساننده كمال انسانى (قرب الهى) است».
در توضيح آن اشاره مى كنيم كه رابطه انسان با خودش و با جهان خارج، رابطه اى ادراكى بوده و بستگى به نحوه ادراك دارد. بر اساس اين قاعده كلى، عمل انسان نيز به دنبال فهم و علم به آن، انجام مى گيرد. به عبارت ديگر، رابطه انسان با عملش نيز رابطه اى علمى و ادراكى مى باشد. اين جاست كه بعد نظرى، نقشى عظيم در كيفيت عمل دارد. قرآن مجيد در بعد نظرى به بيان هستى مطلق و ويژگيهاى آن پرداخته و انديشه و عقل انسان را به سوى او رهبرى كرده و نيز با جدا ساختن رشد از غىّ، او را به موارد كمال و انحطاط آگاه نموده و در نهايت، به تأكيد در بعد عملى پرداخته و ايمان و عبادت و تخلّق به اخلاق الهى و رنگ خدايى گرفتن را به عنوان رسيدن به هستى مطلق و رشد وجودى، شناسانده است.
«أَلَمْ تَعْلَمْ أَنَّ اللّهَ لَهُ مُلْكُ السَّمواتِ وَ الاَْرْضِ وَ ما لَكُمْ مِنْ دُونِ اللّهِ مِنْ وَلي وَ لا نَصير[307];
آيا ندانستى كه پادشاهى آسمانها و زمين از آن خداست و براى شما به غير (الله) سرپرست و يارى كننده اى نيست؟»
اين آيه بيانگر آنست كه حاكم و محيط بر جهان، خداى متعال است، زيرا جز او مالكى نيست و شما كه جزئى از پديده هاى اين جهان هستيد تحت مالكيت و سلطنت او قرار داريد، پس، تنها او سرپرست و يارى كننده شماست. با اين بيان، قرآن به انسان يك نوع هستى ادراكى داده است كه از آن به هستى ادراكى الهى و توحيدى تعبير مى كنيم. هستى ادراكى توحيدى تفسيرى خاص درباره جهان و انسان ارائه مى دهد كه بر طبق آن هر وجودى جز اللّه، غير مستقل بوده و در وجود، تداوم و رشد خويش محتاج و نيازمند به خداست، تنها وجود مستقلى است كه بى نياز مطلق مى باشد.